Dé Céadaoin 27 Feabhra 2008

Alt mhaith ó pheann Uí Muirí.

Ní aontaím le tuairimí Phóil Uí Mhuirí i gcónaí ná baol air, mar shampla scríobh sé alt ar an mheán Gaeilge tamall ó shin nár luadh Lá Nua ann! Ba sin paistiúil amach dar liomsa. Ach ar scór ar bith, tá mé sásta go leor go bhfuil a leithead ann.

Caidé as? Bhál, tá mé ag teacht le tuairimí Ghordon McCoy ar an ábhar. Seo a scríobh sé faoi ar an Vacuum.

Pól Ó Muirí, a native of Belfast, writes the weekly column Tuarascáil in the Irish Times. He feels free to criticise anyone and anything, including West Belfast, the Republic's Minister for Irish and the cross-border body for the Irish language, Foras na Gaeilge. Perhaps this is because Pól is the only Irish language journalist whose paper is not in receipt of funding from Foras na Gaeilge. Pól's column is a good read, even if you disagree with him, because he dissects Irish language policies and will give the bad news.


Mar sin de, scríobhann sé go hiontach maith in amanna, is sampla maith den scríbhneoireacht sin ná colún s'aige ar an Irish Times an tseachtain seo, 'Tuirseach den fhis nár fioraiodh'

"Ag fíorú na físe" an ea. Nach iad na ceisteanna atá le cur: "Cad chuige nár fíoraíodh an fhís go dtí seo?" agus "An bhfuil an fhís le fíorú ar chor ar bith?"
Tá a fhios agam go maith caidé an fhís atá agam féin, is é sin leanúint ar aghaidh ag caint i nGaeilge mar phríomhtheanga mo shaolsa agus í a labhairt mar phríomhtheanga mo phobail féin.


Léirigh clár an tóstail láidreacht agus laige earnáil na Gaeilge in aon imeacht amháin. Tá mórán daoine cumasacha léannta ar cás leo an teanga agus a bhfuil léargas ar leith acu uirthi. Ach is ar éigean a théann an chaint i bhfeidhm ar an phobal mór.

Tá go leor ginearáil againn, ach is fada folamh trinsí na Gaeilge. Is róléir go bhfuil le obair ar an talamh, tá dualgas orainn dul ar ais chuig na trinsí agus dul i ngleic leis an namhad mar is ceart arís.

Caithfear gluaiseacht na Gaeilge a athnuachan mar pháirtnéar (sinsearach?) ar earnáil na Gaeilge, caithfear gníomhaíocht áitiúil a chothú. Ranganna, comharthaíocht, bunú Gaelscoileanna, cha féidir linn dearmad iomlán a dhéanamh ar na Béarlóirí, an tromlach atá iontu faraor.

Sin ráite, dar ndóigh, is tábhachtaí díriú isteach ar dhaoine a bhfuil Gaeilge acu ach nach mbaineann úsáid aisti ar chór ar bith, go háirithe iad siúd atá líofa.

Tig le lucht na Gaeilge tionchar nach beag a imirt ar chúrsaí reachtaíochta agus tig leo feachtais a reáchtáil le nithe fiúntacha a bhaint amach. Is é rud nach féidir leo a dhéanamh droichead a chur anonn thar an deighilt sin idir an teanga labhartha agus an pobal.

Is fíor an dá abairt sin. Téann an dara líne le mo phointe thuas. Is é mo thuairim féin gurb iad an 200,000 siúd a bhfuil an Ghaeilge líofa acu an 'eochar-déimeagrafach' don gníomhaire Gaeilge. B’fhéidir Gaeilgeoir críochnaithe a dhéanamh as duine ar bith a bhí ar scoil sna Sé Chontae is Fiche taobh istigh de bhliain.

Tá sé ráite ar an cholún seo roimhe gurb é ceann de na paradacsaí a bhaineann leis an Ghaeilge gur ré órga é seo ag lucht teanga - bíodh is nach bhfuil an oiread sin de phobal na hÉireann ag caint Gaeilge go laethúil.

Déanta na fírinne, cé go bhfuil obair le déanamh againn agus cé nár bhain muid cothrom na feinne iomlán amach thuaidh nó theas, chan ionann sin agus leithscéal, tá pointe déanta ag Ó Muirí anseo.

Ar aghaigh linn.

No comments: